Trong khuôn khổ Dự án hợp tác Việt – Nga, Viện Nghiên cứu Trung Quốc (thuộc Viện KHXH Việt Nam) và Viện Viễn Đông (thuộc Viễn Hàn lâm khoa học Nga) đã tổ chức cuộc Toạ đàm khoa học: “Trung Quốc những năm đầu thế kỷ XXI”. Cuộc toạ đàm diễn ra trong 2 ngày 18 và 19 tháng 4 năm 2008, tại Viện Nghiên cứu Trung Quốc.

Tham dự Tọa đàm,

- về phía Việt Nam có:

1. PGS.TS. Đỗ Tiến Sâm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc;

2. Ông Ngô Tất Tố, nguyên Đại sứ nước Cộng hoà XHCN Việt Nam tại Cộng hoà Liên bang Nga;

3. PGS. Nguyễn Huy Quý, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc (nay là Viện Nghiên cứu Trung Quốc);

4. PGS.TS. Lê Văn Sang, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế – Chính trị thế giới;

5. PGS.TS. Nguyễn Thu Mỹ, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đông Nam á

và đông đảo cán bộ Viện Nghiên cứu Trung Quốc cùng các chuyên gia, học giả đến từ các cơ quan nghiên cứu của Việt Nam.

Về phía Nga có:

1. GS.VS. Titarenko M.L, Viện trưởng Viện Viễn Đông – Trưởng đoàn;

2. GS.TSKH. Oxtrovsky A.B, Phó Viện trưởng Viện Viễn Đông;

3. TS. Ujanaev S.V, cán bộ nghiên cứu Viện Viễn Đông;

4. TS. Mazyrin V.M, cán bộ nghiên cứu Viện Viễn Đông

Trong diễn văn khai mạc, PGS.TS. Đỗ Tiến Sâm đã nêu rõ thành tựu phát triển kinh tế – xã hội và quan hệ đối ngoại của Trung Quốc trong 30 năm cải cách mở cửa; tầm quan trọng của việc nghiên cứu và dự báo triển vọng phát triển của Trung Quốc trong những năm đầu thế kỷ XXI.

Trong lời phát biểu chào mừng Toạ đàm, GS.VS. Titarenko bày tỏ sự vui mừng của các nhà khoa học Nga khi thực hiện Dự án hợp tác Việt – Nga giữa Viện Nghiên cứu Trung Quốc và Viện Viễn Đông. Đồng thời, GS.VS. Titarenko cũng tỏ lời cám ơn chân thành trước sự đón tiếp chu đáo, tận tình của Viện Nghiên cứu Trung Quốc và tình cảm nồng hậu, ấm áp của các nhà khoa học Việt Nam đối với đoàn học giả Nga.

Trong bài phát biểu của mình, PGS.TS Đỗ Tiến Sâm và GS.VS. Titarenko đều đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết và ý nghĩa lớn lao, tầm quan trọng của Dự án hợp tác Việt – Nga, trong lĩnh vực nghiên cứu về Trung Quốc. Việc đánh giá thành tựu, hạn chế của Trung Quốc trong thời kỳ cải cách mở cửa và dự báo khả năng phát triển của Trung Quốc trong những năm đầu thế kỷ XXI có tác dụng rất hiện thực đối với công cuộc xây dựng, phát triển của cả hai nước Việt Nam và Cộng hoà Liên bang Nga.

Cuộc Toạ đàm được chia làm 4 phiên, với 8 báo cáo tham luận:

1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Trung Quốc và quan hệ Việt Nam – Trung Quốc (PGS.TS. Đỗ Tiến Sâm);

2. Quan hệ Nga – Trung Quốc (GS.VS. Titarenko);

3. Con đường “phát triển hoà bình” và ý tưởng xây dựng “xã hội hài hoà” của Trung Quốc (PGS. Nguyễn Huy Quý);

4. Vấn đề an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường (GS.TSKH. Oxtrovsky);

5. Dự báo phát triển của Trung Quốc đến năm 2020 (PGS.TS. Lê Văn Sang và nhóm tác giả);

6. Tam giác Nga – Trung – ấn (TS. Ujanaev);

7. Trung Quốc và ASEAN, Khu Mậu dịch tự do Trung Quốc – ASEAN (PGS.TS. Nguyễn Thu Mỹ);

8. Triển vọng quan hệ Trung Quốc – Mỹ (TS. Lê Văn Mỹ).

Các báo cáo tham luận đã tập trung phân tích nguyên nhân thành công của Trung Quốc trong công cuộc cải cách mở cửa; khó khăn thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt như vấn đề an ninh năng lượng và môi trường; mục tiêu xây dựng kinh tế – xã hội của Trung Quốc đến năm 2020; triển vọng phát triển của Trung Quốc những năm đầu thế kỷ XXI.

Phần lớn các tham luận và ý kiến phát biểu trong Hội nghị đều chú trọng đánh giá thực trạng và diễn biến của các cặp quan hệ Trung – Nga; Trung – Mỹ; Trung – ấn và Trung Quốc – ASEAN, trong những thập niên đầu thế kỷ XXI. Các học giả Việt Nam và học giả Nga khẳng định, Trung Quốc đã đạt được rất nhiều thành quả trong chính sách đối ngoại, mở rộng và thúc đẩy hiệu quả quan hệ hợp tác song phương và đa phương với các nước trên thế giới, đặc biệt là với các nước lớn và các quốc gia Đông Nam á. Đồng thời với việc phân tích các cơ hội hợp tác, các học giả cũng nêu rõ một số trở ngại và thách thức trong quan hệ giữa Trung Quốc với các nước. Hội nghị thống nhất ý kiến cho rằng, Trung Quốc sẽ nỗ lực thực hiện chính sách “phát triển hoà bình”và xây dựng “thế giới hài hoà”, dù còn nhiều mâu thuẫn cần điều chỉnh và xử lý.

Trong phiên cuối cùng, Hội nghị đã tiến hành thảo luận những nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến tương lai phát triển của Trung Quốc và cục diện quan hệ đối ngoại giữa Trung Quốc với các nước, đặc biệt là các nước trong khu vực. Học giả hai nước nhấn mạnh, để thiết lập và duy trì quan hệ tốt đẹp, bền vững, các nước cần tôn trọng lẫn nhau, hiểu và trân trọng quyền lợi của nhau, hợp tác bình đẳng và “cùng thắng”.

Cuộc Toạ đàm: “Trung Quốc những năm đầu thế kỷ XXI” thuộc Dự án hợp tác nghiên cứu Việt – Nga giữa Viện Nghiên cứu Trung Quốc và Viện Viễn Đông là hoạt động học thuật có ý nghĩa sâu sắc. Từ diễn đàn này, học giả hai nước đã đưa ra nhiều gợi mở có ích đối với công cuộc hiện đại hoá đất nước, cũng như việc chế định đối sách trong quan hệ với Trung Quốc của Việt Nam và Cộng hoà Liên bang Nga.

Đây là một trong những hoạt động học thuật diễn ra hàng năm của Viện Nghiên cứu Trung Quốc, nhằm ngày càng mở rộng quan hệ hợp tác với các tổ chức nghiên cứu khoa học trên thế giới; tiếp cận nhiều hơn với quan điểm đa dạng, nhiều chiều của các học giả nước ngoài.

Sau khi kết thúc Toạ đàm, hai bên đã bàn thảo về nội dung hợp tác tiếp theo trong thời gian tới. Hai bên thống nhất sẽ xuất bản công trình chung về “Trung Quốc những năm đầu thế kỷ XXI”, trên tinh thần khách quan, khoa học và thành tâm học hỏi lẫn nhau.

16:00 ngày 19-4-2008, GS.TS. Đỗ Hoài Nam – Chủ tịch Viện Khoa học xã hội Việt Nam đã tiếp thân mật đoàn học giả Viện Viễn Đông, do GS.VS. Titarenko M.L – Viện trưởng Viện Viễn Đông, thuộc Viện Hàn Lâm khoa học Nga dẫn đầu.