ASEAN - Trung Quốc họp lần 4 về thực hiện DOC
Ngày 14/1, cuộc họp
lần thứ 4 các Quan chức cao cấp Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)
- Trung Quốc (SOM) về thực hiện Tuyên bố về cách ứng xử của các Bên ở
Biển Đông (DOC) đã diễn ra tại Bắc Kinh.
Các ngoại trưởng ASEAN (ảnh: AFP)
Trước đó, ngày 13/1 đã có Cuộc họp lần thứ 7 của Nhóm công tác chung ASEAN-Trung Quốc về thực hiện DOC trù bị cho Cuộc họp SOM.
Tại cuộc họp SOM lần thứ 4, các bên đã bàn những vấn
đề chính như kiểm điểm thực hiện DOC; trao đổi các biện pháp triển khai
bản Quy tắc hướng dẫn triển khai DOC và lịch trình hoạt động của SOM và
Nhóm công tác chung năm 2012.
Các bên đều nhấn mạnh các nguyên tắc đã được đề ra
trong Tuyên bố DOC, đặc biệt là việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh,
an toàn hàng hải, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình,
không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ vực, tuân thủluật pháp quốc tế, đặc
biệt là Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS); tiếp
tục đối thoại xây dựng lòng tin.
Kiểm điểm việc thực hiện Tuyên bố DOC, cuộc họp đã
nhấn mạnh các bên cần nỗ lực hơn nữa việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả
các cam kết và quy định đã được đề ra trong DOC, không làm gì phức tạp
thêm tình hình, tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia
ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lụcđịa theo UNCLOS 1982,
đồng thời bàn bạc để triển khai các biện pháp xây dựng lòng tin theo
các nguyên tắc đã được đề ra trong Quy tắc hướng dẫn triển khai Tuyên bố
DOC đã được thông qua tháng 7/2011.
Trên cơ sở đó, cuộc họp nhấn mạnh cơ chế bảo đảm thực hiện Tuyên bố DOC,
thông qua nâng cao hiệu quả và vai trò của cơ chế họp SOM ASEAN-Trung
Quốc và Nhóm công tác chung; xem xét các đề nghị tổ chức một số hội thảo
chuyên đề về chia sẻkinh nghiệm hợp tác và xây dựng lòng tin liên quan
đến bảo đảm môi trường biển, tìm kiếm cứu nạn, giảm nhẹ rủi ro và nghiên
cứu hệ sinh thái biển và đa dạng sinh học... như là những biện pháp xây
dựng lòng tin.
Để có thể triển khai tổ chức các hội thảo này, ASEAN
và Trung Quốc sẽ tiếp tục bàn bạc về các tài liệu khái niệm cũng như các
khâu tổ chức có liên quan, dựa trên cơ sở các quy định đã được đề ra
trong bản Quy tắc hướng dẫn, đặc biệt là nguyên tắc tiệm tiến, từng
bước, các hoạt động phải được xác định rõ từ trước trên cơ sở tham vấn
và đồng thuận.
Cuộc họp cũng nhấn mạnh ý nghĩa của năm 2012 là năm
kỷ niệm 10 năm ký Tuyên bố DOC, do đó nhất trí cần tiếp tục đề cao ý
nghĩa của DOC và sẽ tổ chức một cuộc hội thảo kỷ niệm trong năm 2012.
Tại cuộc họp, với tư cách là nước điều phối quan hệ
ASEAN-Trung Quốc, đoàn Việt Nam đã phát biểu về lập trường chung của
ASEAN là hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải là nguyện
vọng và lợi ích chung của tất cả các nước trong và ngoài khu vực, do đó
các nước phải chung tay đóng góp xây dựng vì các mục tiêu này.
Với các tranh chấp, các bên liên quan cần phải cam
kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân
thủ luật pháp quốc tế,đặc biệt là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật
biển năm 1982; tôn trọng các quyền chủ quyền và quyền tài phán của các
quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa 200 hải
lý theo Công ước UNCLOS 1982, thực hiệnđầy đủ quy định của Tuyên bố DOC
và sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
ASEAN ủng hộ việc tăng cường đối thoại xây dựng lòng
tin giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC, hoan
nghênh việc thông qua bản Quy tắc hướng dẫn triển khai Tuyên bố DOC,
nhấn mạnh trong năm 2012 kỷ niệm 10 năm Tuyên bố DOC, hai bên càng cần
phải bảo đảm việc thực hiện hiệu quả Tuyên bố DOC, hướng tới hoàn tất Bộ
Quy tắc COC, vì hòa bình, ổn định ở Biển Đông.
Cuộc họp nhất trí tiếp tục tổ chức Cuộc họp SOM
ASEAN-Trung Quốc lần thứ 5 và các cuộc họp của Nhóm làm việc chung nhằm
thực hiện Tuyên bố DOC trong năm 2012./.