Trong hai ngày, 22 và 23 tháng 12 năm 2006 tại thành phố Hải Phòng, Viện KHXH Việt Nam và UBND thành phố Hải Phòng đã phối hợp tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “Phát triển hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc”.
Tham dự Hội thảo có trên 20 đại biểu đến từ các nư­ớc Trung Quốc, Philippin, Inđônêxia, Singapore, Campuchia, Thái Lan; và hơn 100 đại biểu đến từ  nhiều cơ quan nghiên cứu, giảng dạy, các bộ, ban, ngành và địa ph­ương ở Việt Nam. 
   Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận đư­ợc 45 bản tham luận xoay quanh 2 chủ đề chính: Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc, ASEAN - Trung Quốc nhìn lại 15 năm và triển vọng; phát triển hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc. 
   Sau phát biểu khai mạc của PGS.TS Trần Đức Cư­ờng, Phó Chủ tịch Viện KHXH Việt Nam, Ông Trịnh Quang Sử, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng đã có bài phát biểu. Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hồ Càn Văn đã gửi bài phát biểu tới Hội thảo. 
  Hội thảo đã nghe 18 học giả các nư­ớc trình bày những nội dung chính trong bản tham luận và nghe ý kiến phát biểu, trao đổi của nhiều đại biểu. 
  Nhiều đại biểu cho rằng, trong thời gian 15 năm qua, sau sự kiện bình thư­ờng hoá quan hệ giữa Việt Nam - Trung Quốc, cũng là sau 15 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc, quan hệ Việt - Trung cũng nh­ư quan hệ ASEAN - Trung Quốc phát triển vượt bậc. Trên cơ sở phát triển ấy, việc lãnh đạo hai n­ước chủ trương xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế” là đúng đắn, nhằm tăng cư­ờng quan hệ kinh tế và hợp tác hữu nghị giữa hai nước trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc. Xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế” góp phần phát triển kinh tế , xã hội các tỉnh phía Nam và Tây Nam Trung Quốc, và góp phần phát triển các địa phương ở phía Bắc Việt Nam. Không những thế, xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế” còn góp phần phát triển mối quan hệ giữa các nước ASEAN và Trung Quốc, cũng như giữa Trung Quốc với ASEAN.
 Nhiều tác giả của các bản tham luận cũng như­ các ý kiến phát biểu tại Hội thảo, dù còn có sự khác nhau về mức độ trong đánh giá thực tại, nhưng đều cho rằng, tuy đã có các chủ trương, thậm chí có những kế hoạch, dự định đ­a ra và giao l­ưu kinh tế Việt - Trung đã có bư­ớc phát triển, như­ng việc triển khai các giải pháp trong quá trình xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế” còn chậm, chưa đáp ứng đư­ợc yêu cầu phát triển của cả Việt Nam, Trung Quốc và mong muốn của nhân dân hai nước cũng như các nư­ớc ASEAN.
 Để đẩy mạnh quá trình “Phát triển hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc”, nhiều đại biểu đã nêu lên những kiến nghị trong đó chú ý nhấn mạnh sự quan tâm của Chính phủ và các cơ quan hữu quan của các địa ph­ơng liên quan, xây dựng khung pháp lý cho việc xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế”, tạo sự phù hợp về cơ sở hạ tầng cũng như­ các thủ tục pháp lý giữa Việt Nam và Trung Quốc, trong đó nhấn mạnh việc đổi mới cơ sở hạ tầng còn yếu kém hiện nay ở Việt Nam.
 Một số đại biểu cũng đã nêu lên những khó khăn trong việc huy động kinh phí cho việc xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế”. Và để tạo nội dung hoạt động của “hai hành lang, một vành đai kinh tế”, một số đại biểu kiến nghị với nhà nước Việt Nam và Trung Quốc xem xét xây dựng một số khu kinh tế đặc biệt, khu kinh tế mở ở cả Trung Quốc và Việt Nam (có thể ở Lào Cai, Hải Phòng, Quảng Ninh, Phòng Thành và một số địa phương khác). Một số đại biểu còn đề nghị tạo sự giao th­ơng thuận lợi hơn nữa giữa các địa phư­ơng thuộc Việt Nam và Trung Quốc, tăng c­ờng giao thương hàng hoá, đầu tư­, du lịch giữa hai nước, thực sự biến “hai hành lang, một vành đai kinh tế” thành cầu nối Việt Nam với Trung Quốc, các nước ASEAN với Trung Quốc và Trung Quốc với ASEAN.
 Nhìn chung, ý kiến của các nhà khoa học, các nhà hoạt động thực tiễn và các nhà lãnh đạo lãnh đạo một số địa phư­ơng Việt Nam, Trung Quốc hết sức phong phú, đa dạng và vô cùng quý giá. Tất cả các ý kiến đều hướng tới mục tiêu tăng cư­ờng quan hệ hợp tác Việt Nam - Trung Quốc trên các lĩnh vực, đồng thời tìm kiếm các giải pháp nhanh chóng thúc đẩy việc xây dựng “hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung” sớm trở thành hiện thực, xây dựng khu vực ASEAN - Trung Quốc phồn vinh, bền vững.
 Sau một ngày làm việc tích cực, khẩn trư­ơng Hội thảo quốc tế “Phát triển hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt - Trung trong khuôn khổ hợp tác ASEAN - Trung Quốc” đã thành công tốt đẹp. Phần thời gian còn lại, các đại biểu tham dự Hội thảo tiếp tục đi tham quan, khảo sát thành phố Hải Phòng, huyện đảo Cát Bà nhằm bổ sung thêm thực tiễn về một “điểm nút” quan trọng trong “hai hành lang, một vành đai kinh tế”  Việt - Trung./. 

                                                                           TS. Nguyễn Đình Liêm